در دنیای امروز، ورود به بازار سرمایه نیازی به مهارتهای پیچیده یا تجربههای طولانی ندارد. بر اساس تحلیلهای منتشر شده در اقتصادینو، آنچه برای موفقیت در سرمایهگذاری اهمیت دارد، درک اصول اولیه و اتخاذ تصمیمهای هوشمندانه، حتی در سطحی ابتدایی است. تحقیقات نشان میدهد افرادی که صرفاً به مفاهیم پایهای مالی مسلطاند، در مقایسه با دیگران، به میزان قابلتوجهی سرمایه بیشتری در اختیار دارند. این یعنی موفقیت مالی، بیش از آنکه به هوش اقتصادی پیچیده وابسته باشد، به رفتارهای ساده اما مستمر بستگی دارد.
نکتهای که والدین باید جدی بگیرند این است که فرزندانشان را از همان سنین ابتدایی با مفاهیم پسانداز و سرمایهگذاری آشنا کنند. برای مثال، اگر فرزندتان ماهانه ۵۰۰ هزار تومان پسانداز کند و این مبلغ را در صندوق سرمایهگذاری شاخصی با سود سالانه ۱۰ درصد قرار دهد، در بازه ۲۰ ساله، سرمایهای معادل ۳۸ میلیون تومان خواهد داشت؛ این تنها با انباشت تدریجی و بدون هیچ مهارت پیچیدهای حاصل میشود.
بیشتر بخوانید: هر دلار چند سنت است؟
واقعیت این است که بسیاری از افراد با تصمیمات هیجانی و ناآگاهانه، سرمایه خود را در معرض ریسکهای جدی قرار میدهند. پرداخت کارمزدهای بالا، سرمایهگذاری بر اساس شایعات خانوادگی و پیروی کورکورانه از سیگنالهای بیپایه، از جمله این تصمیمات پرهزینهاند. برای نمونه، اگر فردی ۱۰ میلیون تومان را در صندوقی با کارمزد ۱.۵ درصد و فردی دیگر همان مبلغ را در صندوقی با کارمزد ۰.۲ درصد سرمایهگذاری کند، پس از ۳۰ سال، تفاوت سرمایه نهایی به بیش از ۲۲ میلیون تومان میرسد. همین اختلاف چشمگیر به وضوح اهمیت مدیریت هزینههای پنهان سرمایهگذاری را نشان میدهد.
از سوی دیگر، باید به فرزندانتان آموزش دهید که سرمایهگذاری لزوماً به معنای ورود به بازار سهام نیست. گاهی خرید اقلام خاص و لوازم آنتیک بهاشتباه نوعی سرمایهگذاری تلقی میشود، در حالیکه اغلب این وسایل پس از مدتی با افت ارزش قابلتوجهی مواجه میشوند. همچنین باید تأکید کرد که پولی را که در آینده نزدیک نیاز دارید، نباید وارد بازار پرنوسان سهام کنید. مثلاً اگر برای خرید خانه در سال ۱۴۰۵ برنامهریزی کردهاید، بهتر است سرمایهتان را در حسابی امن نگهدارید تا با افت ناگهانی بازار، دچار زیان نشوید.
بیشتر بخوانید: جدا کردن یارانه
در نهایت، توصیه کلیدی برای سرمایهگذاران تازهکار این است که برنامهریزی بلندمدت، خودکارسازی پسانداز و متنوعسازی منابع مالی را جدی بگیرند. حتی اگر اطلاعات محدودی از بازار داشته باشید، با پایبندی به اصول پایهای و پرهیز از تصمیمات هیجانی، میتوانید به نتایجی مشابه با یک مدیر مالی حرفهای دست پیدا کنید.