در سال‌های اخیر، یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها و نوجوانان علاقه‌مند به موتورسیکلت‌های سبک، محدودیت سنی ۱۸ سال تمام برای دریافت گواهینامه بوده است. خوشبختانه، با پیگیری‌های صورت‌گرفته از سوی پلیس راهور فراجا و تصویب هیئت وزیران، قوانین صدور گواهینامه موتورسیکلت دستخوش تغییرات مهمی شده است. بر اساس مصوبه جدید، امکان دریافت گواهینامه موتورسیکلت ۱۶ سال برای برخی از موتورسیکلت‌های سبک فراهم شده است.
این تحول قانونی با هدف افزایش ایمنی، ساماندهی موتورسواران کم‌سن، و پوشش‌دهی قانونی موتورسیکلت‌های با حجم موتور پایین صورت گرفته است. این تغییرات از زمستان ۱۴۰۳ به صورت رسمی اجرایی خواهند شد و متقاضیان ۱۶ ساله را قادر می‌سازد تا برای رانندگی با وسایل نقلیه مجاز، از پوشش قانونی لازم برخوردار باشند.
گواهینامه موتورسیکلت ۱۶ ساله‌ها
طبق اعلام رئیس مرکز صدور گواهینامه راهور فراجا، گواهینامه‌های موتورسیکلت به چهار دسته مجزا تفکیک شده‌اند. این ساختار جدید، شباهت زیادی به استاندارهای بین‌المللی داشته و به رانندگان اجازه می‌دهد تا متناسب با سن، تجربه و نوع موتورسیکلت، گواهینامه معتبر دریافت کنند.
متقاضیان ۱۶ ساله، می‌توانند برای دو دسته‌بندی اولیه، یعنی «**الف-میم**» و «**الف۱**»، ثبت‌نام کنند. این اقدام یک فرصت عالی برای نوجوانانی است که به دنبال استفاده قانونی و ایمن از موتورسیکلت‌های سبک هستند. در ادامه، شرایط و محدودیت‌های هر گواهینامه را بررسی می‌کنیم:
شرایط گواهینامه الف-میم (A-M): ویژه موتورسیکلت‌های بسیار سبک
این گواهینامه، سبک‌ترین و ابتدایی‌ترین پایه از انواع گواهینامه‌های موتورسیکلت است و به طور خاص برای نوجوانان ۱۶ سال در نظر گرفته شده است. هدف از این پایه، محدود کردن رانندگی به وسایل نقلیه با سرعت و توان بسیار پایین است.
وسایل نقلیه مجاز برای گواهینامه الف-میم:
- حداکثر سرعت: موتورسیکلت‌هایی که حداکثر سرعت آن‌ها از ۴۵ کیلومتر بر ساعت تجاوز نکند.
- موتورسیکلت‌های بنزینی: حجم سیلندر آن‌ها حداکثر ۵۰ سی‌سی باشد (مانند موتورهای پاکشتی).
- موتورسیکلت‌های برقی: حداکثر توان پیوسته آن‌ها از ۴ کیلووات (حدود ۵.۴ اسب بخار) فراتر نرود.
- موتورسیکلت‌های چهارچرخ (ATV): جرم آن‌ها از ۳۵۰ کیلوگرم تجاوز نکند (جرم باتری در مدل‌های برقی محاسبه نمی‌شود).
شرایط گواهینامه الف-۱ (A1): مناسب برای ۱۲۵ سی‌سی‌ها
دسته الف-۱ سطح بالاتری از الف-میم است و طیف وسیع‌تری از موتورسیکلت‌های رایج و شهری را پوشش می‌دهد و یکی از پرمخاطب‌ترین گواهینامه‌ها برای نوجوانان ۱۶ سال خواهد بود.
وسایل نقلیه مجاز برای گواهینامه الف-۱:
- موتورسیکلت‌های دوچرخ: حجم سیلندر آن‌ها حداکثر ۱۲۵ سی‌سی باشد.
- توان و نسبت توان به جرم: حداکثر توان آن‌ها ۱۱ کیلووات (۱۴.۷ اسب بخار) و نسبت توان به جرم آن‌ها از ۰.۱ تجاوز نکند.
- موتورسیکلت‌های سه‌چرخ: حداکثر توان آن‌ها ۱۵ کیلووات باشد.
توجه: این بدان معناست که نوجوانان ۱۶ ساله با اخذ گواهینامه الف۱، می‌توانند مجازاً سوار موتورسیکلت‌هایی مانند هوندا ۱۲۵ سی‌سی شوند، مشروط بر اینکه مشخصات فنی آن‌ها در محدودیت‌های ذکرشده قرار گیرد. برای مثال، بسیاری از مدل‌های طرح کلیک ۱۲۵ در این دسته جای می‌گیرند.
مراحل ثبت نام و مدارک لازم برای متقاضیان ۱۶ ساله
برای ثبت‌نام و اخذ گواهینامه موتور نوجوانان، متقاضیان باید مانند سایر پایه‌ها، مراحل مشخصی را طی کنند که در آموزشگاه‌های مجاز موتورسیکلت انجام می‌شود. توجه داشته باشید که گذراندن دوره‌های آموزش عملی و نظری برای افزایش ایمنی و قبولی در آزمون‌ها حیاتی است.
- شرایط اولیه و سن: حداقل ۱۶ سال تمام و ارائه گواهی سلامت جسمی و روانی.
- ثبت‌نام در آموزشگاه‌های مجاز: انتخاب یک آموزشگاه موتورسیکلت مورد تأیید و گذراندن ساعات آموزش تئوری و عملی.
- آزمون‌ها: موفقیت در آزمون‌های آیین‌نامه (بخش کتبی) و مهارت عملی (امتحان شهر) الزامی است.
- پرداخت هزینه‌ها: پرداخت هزینه‌های مصوب شامل آموزشگاه، معاینات پزشکی، و صدور گواهینامه.
مدارک مورد نیاز (رایج برای ثبت نام):
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی.
- عکس ۳ در ۴ با پس‌زمینه سفید (تعداد مورد نیاز را از آموزشگاه بپرسید).
- نتیجه معاینات پزشکی (بینایی و سلامت عمومی).
تفاوت گواهینامه ۱۶ ساله‌ها با ۱۸ ساله‌ها: محدودیت حجم موتور
بزرگ‌ترین تفاوت میان این دو پایه سنی، در میزان قدرت و حجم موتورهایی است که مجاز به رانندگی با آن‌ها هستند. اگرچه هدف قانون‌گذار تسهیل رانندگی قانونی است، اما حفظ ایمنی نوجوانان کم‌تجربه در اولویت قرار دارد.
- گواهینامه ۱۶ ساله‌ها (الف-میم و الف۱): محدود به حجم‌های پایین‌تر از ۱۲۵ سی‌سی و توان حداکثر ۱۱ کیلووات هستند.
- گواهینامه ۱۸ ساله‌ها (الف۲ و الف): امکان رانندگی با موتورسیکلت‌های قوی‌تر تا توان ۳۵ کیلووات و در نهایت (با سابقه) تمام موتورسیکلت‌ها (سنگین) را دارند.
این تمایز دقیقاً به متقاضیان کمک می‌کند تا با وسایل نقلیه سبک‌تر، مهارت‌های رانندگی خود را تکمیل کنند و سپس به سراغ موتورهای قوی‌تر بروند. در نتیجه، رانندگی بدون گواهینامه با موتورسیکلت‌هایی که در دسته‌بندی گواهینامه شما نیستند، همچنان تخلف محسوب می‌شود و عواقب قانونی سنگینی خواهد داشت.
جدول تفکیک دسته‌بندی گواهینامه‌ها
برای درک بهتر محدودیت‌های هر گواهینامه موتورسیکلت، جزئیات مهم بر اساس قانون جدید گواهینامه موتورسیکلت در جدول زیر خلاصه شده است:
| نوع گواهینامه | حداقل سن مورد نیاز | محدودیت وسایل نقلیه | ملاحظات کلیدی |
|---|---|---|---|
| الف – م (A-M) | ۱۶ سال تمام | حداکثر سرعت ۴۵ کیلومتر/ساعت. بنزینی تا ۵۰ سی‌سی یا برقی تا ۴ کیلووات. | مناسب برای موتورسیکلت‌های بسیار سبک، اسکوترها و پاکشتی. |
| الف – ۱ (A1) | ۱۶ سال تمام | حداکثر ۱۲۵ سی‌سی و توان تا ۱۱ کیلووات. (نسبت توان به جرم حداکثر ۰/۱) | شامل بسیاری از موتورهای طرح کلیک ۱۲۵ و هوندا ۱۲۵ شهری. |
| الف – ۲ (A2) | ۱۸ سال تمام | توان تا ۳۵ کیلووات. (نیاز به ۲ سال سابقه A1 نیست) | شامل موتورسیکلت‌های شهری و رنج ۲۰۰ تا ۴۰۰ سی‌سی. |
| الف (A) | ۲ سال سابقه A2 و ۲۵ سال تمام | سایر موتورسیکلت‌ها (بدون محدودیت توان). | برای موتورسیکلت‌های سنگین و حرفه‌ای. |
با اجرای این مصوبه جدید، گام مهمی در جهت نظام‌مند کردن تردد موتورسیکلت‌ها و افزایش مسئولیت‌پذیری رانندگان نوجوان برداشته شده است. امیدواریم با رعایت کامل شرایط گواهینامه موتور و قوانین راهنمایی و رانندگی، شاهد کاهش حوادث و افزایش ایمنی در جاده‌ها باشیم.
دیدگاهتان را بنویسید