آغاز یک تحول تازه:
گوگل کلاد این بار فراتر از خدمات ابری معمول خود رفته و دست روی یکی از داغترین حوزههای مالی جهان گذاشته است؛ بلاکچین! این غول فناوری در حال توسعه یک بستر لایهیک به نام Google Cloud Universal Ledger (GCUL) است؛ سیستمی که قرار است میزبان داراییهای توکنیزه، تسویهحسابهای آنی و قراردادهای هوشمند بر پایه زبان پایتون باشد.
پشت پرده تستهای اولیه:
ماجرا از اسفند ۱۴۰۲ (مارس ۲۰۲۴) شروع شد، جایی که گوگل با گروه بزرگ CME – یکی از بازیگران اصلی بازار مشتقات – یک پروژه آزمایشی مشترک راه انداخت. هدف؟ بررسی امکان توکنیزه کردن داراییها و اجرای پرداختهای عمدهفروشی روی دفترکل توزیعشده. هرچند آن زمان این پروژه هنوز به عنوان یک بلاکچین لایهیک معرفی نشد، اما اکنون تکلیف روشن است؛ گوگل قصد دارد بازیگر مستقیم این میدان باشد.
دفتر کلی برای همه، نه فقط یک شرکت:
ریچ ویدمن، استراتژیست ارشد Web3 در گوگل کلاد، در پستی در لینکدین تأکید کرده که GCUL یک زیرساخت «بیطرف» است؛ چیزی شبیه جادهای که هر بانک و مؤسسه مالی میتواند روی آن خودرو خود را براند. او این پروژه را کنار ابتکارات Circle و Stripe قرار داد تا نشان دهد تفاوت کار گوگل با آنها چیست. برای مثال، استرایپ روی زنجیرهای به نام Tempo کار میکند که بیشتر روی پرداختهای سریع و سازگار با اتریوم تمرکز دارد؛ یا Circle زنجیره Arc را میسازد که بیشتر حول استیبلکوین USDC میچرخد. اما گوگل میخواهد GCUL به زیرساخت مشترک همه تبدیل شود؛ نه محصولی اختصاصی برای خودش.
از میزبانی تا ساخت پروتکل اختصاصی:
تا پیش از این، گوگل فقط زیرساختی برای بلاکچینهای دیگر مثل Solana فراهم میکرد و در همکاریهایی مثل پروژه پرداخت ابری با Coinbase یا سرمایهگذاری در استارتاپهای Web3 دیده میشد. اما اکنون با GCUL قدم به مرحله تازهای گذاشته: ساخت پروتکل اختصاصی. البته تردیدهایی هم وجود دارد؛ آیا شرکتی مثل گوگل میتواند ادعای «بیطرفی» کند وقتی دفترکل را خودش توسعه و مدیریت میکند؟ برخی کاربران در شبکه X (توییتر سابق) گفتهاند تمرکززدایی واقعی وقتی زیر سؤال میرود که یک شرکت بزرگ، مالک و مجری اصلی شبکه باشد.
پاسخ گوگل به منتقدان:
ویدمن در جواب گفته: GCUL طوری طراحی شده که هر مؤسسه مالی بتواند روی آن بسازد. همانطور که شرکتهایی مثل Tether هرگز سراغ زنجیره Circle نمیروند یا پردازشگرهای پرداختی مثل Adyen تمایلی به استفاده از زنجیره Stripe ندارند، GCUL میخواهد مسیر مشترک همه باشد.
گامهای بعدی و بازیگران جدید:
این پروژه هنوز در مراحل ابتدایی است و فعلاً روی شبکه آزمایشی خصوصی اجرا میشود. اما خبرها حاکی از آن است که طی ماههای آینده جزئیات فنی بیشتری منتشر خواهد شد. حتی زمزمههایی وجود دارد که غولهایی مثل آمازون یا مایکروسافت در آینده میتوانند مستقیم به این دفترکل بپیوندند و بخشی از آن را اجرا کنند.
چرا این موضوع برای ما مهم است؟
توکنیزهکردن داراییها و تسویهحساب بر بستر بلاکچین امروز به یکی از پرسرعتترین روندهای مالی جهان تبدیل شده است. بانکها، صندوقها و حتی شرکتهای بزرگ در حال آزمایش این فناوری هستند. برای ما در ایران هم این موضوع اهمیت دارد؛ چرا که چنین زیرساختهایی میتوانند آینده نظام پرداخت بینالمللی را متحول کنند. تصور کنید روزی برسد که تسویه معاملات نفتی یا صادرات غیرنفتی ایران بهجای حوالههای بانکی پرهزینه و کند، روی چنین دفترکلهایی انجام شود؛ این یعنی کاهش ریسک، افزایش شفافیت و سرعتی بیسابقه.
جمعبندی:
راهاندازی Google Universal Ledger را باید یکی از بلندپروازانهترین پروژههای بلاکچینی گوگل دانست. حرکت CME Group برای آزمایش پرداختها روی این سیستم هم نشانهای از جدیبودن ماجراست. به بیان ساده، گوگل حالا میخواهد از نقش «میزبان بلاکچینها» به جایگاه «معمار بلاکچینها» برسد.

دیدگاهتان را بنویسید